Page 63 - Aygaz Dünyası Sayı:59
P. 63

Shor’un tam sayıları klasik algoritmalardan çar-
                                                                   panlarına daha hızlı ayıran bir kuantum algoritması
                                                                   geliştirmesiyle devam ediyor. Klasik bilgisayarlarda
                                                                   şifreleme işleminin büyük bir sayının asal faktörle-
                                                                   rini bulma noktasında binlerce yıla ihtiyacı olduğu
                                                                   belirtilirken kuantum bilgisayar için geliştirilen
                                                                   algoritmalar, işlemlerin sadece birkaç milisaniyede
                                                                   yapılabilmesini sağlıyor. Peki, bu nasıl oluyor?

                                                                   Nasıl çalışıyor?
                                                                   Kuantum bilgisayarların kısa sürede en hızlı şekilde
                                                                   yanıt üretebilmesinin mucizesi, çalışma biçimin-
                                                                   de gizli. Normal bilgisayarlarda 1 veya 0’larla yani
                                                                   bitlerle kodlanan işlem gücünün yerine kuantum
                                                                   bitlerinin (kubit) kullanımıyla ve bu kubit’lerin hem
                                                                   1 hem de 0 olabilme imkanından ötürü aynı anda
                                                                   birden fazla halin bir arada etki etmesi sayesinde
                                                                   işlem gücünün katlanarak arttığı bir çalışma pren-
                                                                   sibinden söz ediyoruz. Bu özellik, kubit’leri kulla-
                                                                   nan bir bilgisayarın klasik bir bilgisayardan daha
                                                                   fazla bilgi depolayabilmesini ve daha az enerji har-
                                                                   cayarak istenilen bilgilere ulaşabilmesini sağlıyor.
                                                                   Milyonlarca hesaplamayı aynı anda yaparak hayal
                                                                   gücümüzün sınırlarını zorlayan kubit işlem gücü
                                                                   neleri değiştirebilir, gelin daha detaylı bakalım.

                                                                   Neleri değiştirecek?                                61
                                                                   Gelişmiş bir kuantum bilgisayar, hiç bilmediğimiz
    11                                                             dikleri başta olmak üzere buralarda yaşamanın
                                                                   dünyalar hakkında verileri işleyerek neye benze-
                                                                   yapı taşlarını arıyor ve imkansızı olanaklı hale geti-
                        BİLİYOR MUSUNUZ?
                                                                   riyor. Dahası bununla da kalmayıp akla gelebilecek
                                                                   her alanda ileri çözümler üretmeyi başarıyor ve
                        2018’de paylaşılan verilere göre
                                                                   söz konusu konularda bir sıçrama olarak nitelendi-
                        Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere,
                                                                   rilebilecek önemli değişimlerin yaşanmasına katkı
                        Çin ve Avustralya’da olmak üzere
                                                                   sunuyor. Bu alanlardan bazılarını inceleyelim…
                        dünya genelinde halihazırda
                        11 kuantum bilgisayar mevcut.
                                                                   Işınlanma: Bilimkurgu filmlerinde ve kitaplarında
                                                                   karşılaştığımız, “Keşke hayatta da böyle bir şey
                                                                   mümkün olabilseydi…” dediğimiz ışınlanma özelli-
                                                                   ğine sahip karakterlerin gerçekte olabileceği fikri
                                                                   kuantum fiziğinden hareketle düşünülen “kuantum
        KLASİK                            Toronto merkezli         dolanıklık” kavramıyla açıklanıyor ve kuantum
                                                                   bilgisayarlar yoluyla destekleniyor.
                                          Xanadu Quantum
                                          Technologies’in          Genetik: İnsan embriyolarının genetiğini değiştirerek
        BİLGİSAYARLARIN                   geliştirdiği Borealis    kalıtsal rahatsızlıkların ortadan kaldırılması ve fiziksel
                                          isimli kuantum
                                          bilgisayar, en gelişmiş   özelliklerin ebeveynlerin isteklerine göre tasarlana-
                                                                   bilmesi gibi konular son zamanlarda sıkça tartışılı-
        HIZINI                            klasik bilgisayarların   yor. Bu konunun gerçekleşmesi zaman alacak gibi
                                                                   görünse de kuantum bilgisayarlarla işlerin kolaylaşa-
                                          dahi 9.000 yılda
        UNUTUN!                           tamamlayacağı görevi     cağı tahmin ediliyor.
                                          36 mikrosaniyede
                                                                   Uzay: Bilim insanlarına dünya dışı yaşamı araş-
                                          tamamladı.
                                                                   tırmak için yeni olanaklar sunan kuantum bilgi-
                                                                   sayarların uzayda yaşamanın yapı taşlarını tespit
                                                                   edebileceği öngörülüyor.
   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68