Page 63 - Aygaz Dünyası Sayı:59
P. 63
Shor’un tam sayıları klasik algoritmalardan çar-
panlarına daha hızlı ayıran bir kuantum algoritması
geliştirmesiyle devam ediyor. Klasik bilgisayarlarda
şifreleme işleminin büyük bir sayının asal faktörle-
rini bulma noktasında binlerce yıla ihtiyacı olduğu
belirtilirken kuantum bilgisayar için geliştirilen
algoritmalar, işlemlerin sadece birkaç milisaniyede
yapılabilmesini sağlıyor. Peki, bu nasıl oluyor?
Nasıl çalışıyor?
Kuantum bilgisayarların kısa sürede en hızlı şekilde
yanıt üretebilmesinin mucizesi, çalışma biçimin-
de gizli. Normal bilgisayarlarda 1 veya 0’larla yani
bitlerle kodlanan işlem gücünün yerine kuantum
bitlerinin (kubit) kullanımıyla ve bu kubit’lerin hem
1 hem de 0 olabilme imkanından ötürü aynı anda
birden fazla halin bir arada etki etmesi sayesinde
işlem gücünün katlanarak arttığı bir çalışma pren-
sibinden söz ediyoruz. Bu özellik, kubit’leri kulla-
nan bir bilgisayarın klasik bir bilgisayardan daha
fazla bilgi depolayabilmesini ve daha az enerji har-
cayarak istenilen bilgilere ulaşabilmesini sağlıyor.
Milyonlarca hesaplamayı aynı anda yaparak hayal
gücümüzün sınırlarını zorlayan kubit işlem gücü
neleri değiştirebilir, gelin daha detaylı bakalım.
Neleri değiştirecek? 61
Gelişmiş bir kuantum bilgisayar, hiç bilmediğimiz
11 dikleri başta olmak üzere buralarda yaşamanın
dünyalar hakkında verileri işleyerek neye benze-
yapı taşlarını arıyor ve imkansızı olanaklı hale geti-
BİLİYOR MUSUNUZ?
riyor. Dahası bununla da kalmayıp akla gelebilecek
her alanda ileri çözümler üretmeyi başarıyor ve
2018’de paylaşılan verilere göre
söz konusu konularda bir sıçrama olarak nitelendi-
Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere,
rilebilecek önemli değişimlerin yaşanmasına katkı
Çin ve Avustralya’da olmak üzere
sunuyor. Bu alanlardan bazılarını inceleyelim…
dünya genelinde halihazırda
11 kuantum bilgisayar mevcut.
Işınlanma: Bilimkurgu filmlerinde ve kitaplarında
karşılaştığımız, “Keşke hayatta da böyle bir şey
mümkün olabilseydi…” dediğimiz ışınlanma özelli-
ğine sahip karakterlerin gerçekte olabileceği fikri
kuantum fiziğinden hareketle düşünülen “kuantum
KLASİK Toronto merkezli dolanıklık” kavramıyla açıklanıyor ve kuantum
bilgisayarlar yoluyla destekleniyor.
Xanadu Quantum
Technologies’in Genetik: İnsan embriyolarının genetiğini değiştirerek
BİLGİSAYARLARIN geliştirdiği Borealis kalıtsal rahatsızlıkların ortadan kaldırılması ve fiziksel
isimli kuantum
bilgisayar, en gelişmiş özelliklerin ebeveynlerin isteklerine göre tasarlana-
bilmesi gibi konular son zamanlarda sıkça tartışılı-
HIZINI klasik bilgisayarların yor. Bu konunun gerçekleşmesi zaman alacak gibi
görünse de kuantum bilgisayarlarla işlerin kolaylaşa-
dahi 9.000 yılda
UNUTUN! tamamlayacağı görevi cağı tahmin ediliyor.
36 mikrosaniyede
Uzay: Bilim insanlarına dünya dışı yaşamı araş-
tamamladı.
tırmak için yeni olanaklar sunan kuantum bilgi-
sayarların uzayda yaşamanın yapı taşlarını tespit
edebileceği öngörülüyor.