Hayat kurtaran ilk yardım adımları

Meşhur bir sözde ifade edildiği gibi, “Kaza geliyorum demez!”. Yaşamın hangi anında, nerede, ne şekilde bir kaza veya acil şekilde müdahale gerektiren bir durumla karşılaşacağımızı öngörmek imkansızdır. Tam da bu nedenle hem kendimizin hem de birlikte yaşadığımız tüm insanların sağlık ve güvenliği için temel düzeyde bile olsa ilk yardım bilgisi hayati öneme sahiptir. Bu yazıda, öncelikli olarak ilk yardımın neden önemli olduğuna işaret edecek, sonrasında ise hayat kurtaran kimi ilk yardım bilgilerine yer vereceğiz.

İlk yardım neden hayatidir?

Başlıkta da değindiğimiz üzere ilk yardımın sahip olduğu önemin ilk sebebi, profesyonel destek ekipleri ulaşana kadar geçen sürede yapılacak müdahaleyle hayat kurtarmanın mümkün olmasından kaynaklanır. Buna ek olarak, ilk yardım bilgisine sahip biri, yaralanan kişinin çektiği ağrıyı hafifletecek adımlar atabilir. Bu durum, destek gelene kadar geçen sürede yaralının daha az acı çekmesini ve sakin kalmasını mümkün kılar.

İlk yardım bilgisine sahip birinin zamanında gerçekleştireceği müdahale, yaralının iyileşme sürecini kısaltabileceği gibi bu süreçte karşılaşılabilecek hasarın da en aza indirilmesine katkı sağlar. Örneğin kazanın ardından kan kaybının durdurulamaması organ kaybına varabilen sonuçlara yol açabilecekken kanın hızla durdurulması yaralının gelecekte karşılaşabileceği ciddi sağlık sorunlarının önüne geçebilir.

Temel düzeyde ilk yardım bilgisine sahip olmak, destek için kaza alanına ulaşan profesyonellerin de müdahale sürecini hızlandırabilir. Donanımlı biri, yaralının durumunu ve kazanın gerçekleşme biçimini doğru şekilde aktararak özellikle kişinin bilincinin bulanık olduğu durumlarda uzmanlara etkili şekilde müdahale edebilmeleri için destek olabilir.

İlk yardım bilgisine sahip biri, bu desteğe en sık ihtiyaç duyan gruplardan biri olan çocukların yaralandığı durumlarda da hızla destek sunabilir. Çocukların hem çevrelerindeki tehditleri tespit edememesi hem de hareketli doğaları onların sıklıkla kaza geçirmelerine sebep olduğundan temel düzeyde ilk yardım bilgisi bu gibi durumlarda yaşanacak acının şiddetini azaltmayı sağlayabilir.

Temel ilk yardım adımları

Peki, gündelik hayatta ani müdahale gerektiren durumlarda izleyebileceğimiz temel ilk yardım ipuçları nelerdir? İlk olarak, paylaşacağımız ipuçlarının hiçbir şekilde bütünlüklü bir ilk yardım eğitiminin yerini alamayacağını ifade etmek gerekir. Bu yazıyı okuduktan sonra kapsamlı şekilde ilk yardım eğitimi almak isteyen kişiler, Sağlık Bakanlığı’nın onayladığı kurumlara başvurabilir. Bu kurumlarda verilen 16 saatlik teorik ve pratik uygulamaları içeren eğitimi başarılı bir şekilde tamamlayanlar, üç yıl boyunca geçerliliğini koruyacak ilk yardım sertifikasını almaya hak kazanır.

Bununla birlikte ilk yardım uygulamaları yalnızca yaralıyla fiziksel teması değil, kazanın gerçekleştiği alanın güvenliğinin sağlanması ve profesyonel destek ekiplerinin bilgilendirilmesi süreçlerini de içerir. Bunlar bir bütün olarak Koruma, Bildirme ve Kurtarma süreçleri olarak adlandırılır. Koruma ve Bildirme adımları, Sağlık Bakanlığı’nın onayladığı eğitimi almamış kişilerce de uygulanabilir.

Koruma adımında amaç, kazanın gerçekleştiği alanın güvenliğini sağlayarak ikinci bir kazanın meydana gelmesini engellemektir. Bu noktada, ilk yardımda bulunacak kişilerin yaralıların tespitini gerçekleştirmesi, ortamdaki güvenliği tehdit edici yanıcı, yakıcı vb unsurları belirlemesi, bilincinin açık olması durumunda yaralıyla iletişim kurması ve kaza alanıyla ilişkisiz kimselerin alanda bulunmamasını sağlaması gerekir.

Bildirme adımında yapılması gereken ise hızla 112 merkezinin aranarak kazanın gerçekleştiği noktanın açık bir şekilde tarif edilmesidir. Bu görüşme esnasında soğukkanlı olunmalı; kaza alanı, yaralı sayısı ve yaralıların durumuna dair anlaşılır ifadelerde bulunulmalıdır.

Profesyonel destekten önceki son aşama olarak nitelenen Kurtarma veya Müdahale aşamalarında ise yalnızca ilk yardım eğitimine sahip kişiler görev almalıdır. Bu eğitimi almamış kimselerin yaralılarla temasının engellenmesi gerekmektedir.